SON SARAYLI - ŞEHZADE OSMAN ERTUĞRUL EFENDİ

Takvimler Hicrî 18 Ramazan 1330 ve Miladî 31 Ağustos 1912 tarihini gösteriyordu. Halen hayatta olan dedesi eski padişah Sultan Hamid ve büyük amcası yeni padişah Sultan Reşad da dâhil, Osmanoğulları’nın o anki 34’üncü erkek üyesi olarak dünyaya gözlerini açan minik şehzadeye “Osman Ertuğrul” ismi verildi.

Tarihin kaydettiği en uzun ömürlü devletlerden olan “Devlet-i Aliyye-i Osmaniyye”nin kurucusu ile Osmanoğulları’nın atasının isimleri ilk defa yan yana gelerek bir şehzadeye isim olmuştu. “Şehzade, devletlû, necâbetlû Osman Ertuğrul Efendi Hazretleri”nin daha 10 yaşında bir çocukken, vatanından ayrı kalarak 70 sene süreyle İstanbul’u göremeyeceğini kimse tahmin edemezdi. Dahası çok uzun yaşayarak doğduğu Ramazan ayından sonraki 100’üncü Ramazan’ı İstanbul’da geçireceğini ve bayramdan hemen sonra vatanında vefat edeceğini de kimse bilemezdi.

Osman Ertuğrul Efendi, Sultan Osman Gazi’den itibaren, Osmanoğullarından erkek veya kadın hiçbirinin ulaşamadığı bir yaşa ulaşmıştı. Miladi 97 yıl, 24 gün, Hicri sene hesabıyla ise 100 yıl, 17 gün ömür sürmüştü. Sarayda doğmuş, 12 yaşına kadar ileride Osmanlı tahtına geçmesi muhtemel, müstakbel padişah olarak saray terbiyesi almış son Osmanlı şehzadesiydi.

Atıf ve alıntı yapan yayınlar:

Cevdet KIRPIK, “II. Meşrutiyet’ten Sonra Şehzade Eğitiminde Değişim”, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 21, Isparta 2010, s. 99-130.

Ekrem Buğra EKİNCİ, Sürgündeki Hanedan - Osmanlı Ailesinin Çileli Asrı..., İstanbul 2015.

Şükrü ŞUR, Atatürk Dönemi Sürgün Politikası ve Uygulamaları (1923-1938), Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara 2015, s. 61.

Cevdet KIRPIK, Osmanlı'da Şehzade Eğitimi, İstanbul 2016, s.187.

Cahide SINMAZ SÖNMEZ, Sürgünden Vatana- Osmanlı Hanedanı'nın Dönüş Süreci, İstanbul 2016, s. 172-176.

Curt PRÜFER, Germany's Covert War in the Middle East: Espionage, Propaganda and Diplomacy in World War I, Editör ve Tercüme Eden: Kevin Morrow, Londra 2018.

Cahide SINMAZ SÖNMEZ, "Sürgünden Vatana: Şehzadelere Uygulanan Sürgün Yasağının Kaldırılması ve Sonrasında Yaşananlar", FBA Fourth Sarajevo Internatonal Conference Proceedings Book (Sarajevo, 26-29 Nisan 2018), Sarajevo 2018, s. 159-173.

Feyza ÖKLÜ, "Osmanlı Sarayı Halife Abdülmecid Efendi Kütüphanesi'ndeki Kartpostalların İzinden; Şehzade Mehmed Burhaneddin Efendi", Milli Saraylar Sanat Tarih Mimarlık Dergisi, 19(2020), s. 89-103.

İsmail AYHAN, Eğitim Amacıyla Yurt Dışına Gönderilen Öğrenciler (1908-1922): Prosopografik Bir Çalışma Örneği, Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara 2021, s. 145.

Mustafa ÖZTÜRK, Cavid Bey'in İktisadi Düşüncesi ve Uygulamaları, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul 2023, s. 50.